VÌ SAO GIÁ XĂNG DẦU TĂNG CAO?

 

Trong thời gian vừa qua, giá xăng dầu liên tục tăng mạnh đã ảnh hưởng rất lớn đến mọi hoạt động sản xuất, kinh doanh và dịch vụ. Đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn hơn do giá cả nhiều mặt hàng khác đều tăng theo giá xăng dầu. Xung quanh vấn đề này, đã có nhiều các quan điểm khác nhau. Vậy vì sao giá xăng dầu trong nước lại tăng cao như vậy?

Thứ nhất, đại dịch covid-19 trong hơn 2 năm qua đã làm cho hoạt động sản xuất, kinh doanh và dịch vụ trên toàn thế giới bị đình trệ, nhiều doanh nghiệp đóng cửa ngừng hoạt động thậm chí phá sản, do đó đã làm giảm mạnh giá năng lượng, nhất là vào năm 2020. Tuy nhiên, ngay sau khi đại dịch được kiểm soát, các hoạt động sản xuất, kinh doanh và dịch vụ trở lại hoạt động bình thường thì đã xảy ra một vấn đề mới đó là trước nhu cầu tăng lên rất nhanh về dầu mỏ đã làm cho giá tăng nhanh khó kiểm soát.

Thứ hai, các công ty dầu mỏ phương Tây, một phần chịu áp lực từ các nhà đầu tư và các nhà hoạt động môi trường, đang khoan dầu ít hơn so với trước đại dịch để kìm hãm sự gia tăng nguồn cung. Các nhà điều hành trong ngành cho biết đang cố gắng không mắc phải sai lầm tương tự trong quá khứ khi họ bơm quá nhiều dầu lúc giá cao, dẫn đến sự sụt giảm giá. Ở những nước khác như Ecuador, Kazakhstan và Libya, thiên tai và bất ổn chính trị đã hạn chế sản lượng trong những tháng gần đây.

Thứ ba, về nhu cầu, phần lớn thế giới đang học cách đối phó với đại dịch, mọi người háo hức mua sắm và thực hiện các chuyến đi. Lo ngại phải tiếp xúc với virus lây nhiễm, nhiều người đang chọn lái xe riêng thay vì sử dụng các phương tiện giao thông công cộng.

Thứ tư, tình hình chiến sự Nga-Ukraina đã ảnh hưởng rất lớn đến tình hình dầu mỏ thế giới. Nga sản xuất 10 triệu thùng dầu mỗi ngày và là nguồn cung dầu mỏ chủ yếu của nhiều nước châu Âu, có tác động rất lớn đến nguồn cung dầu mỏ thế giới. Do vậy, các lệnh trừng phạt và cấm vận kinh tế mà Mỹ và phương tây đang áp dụng với Nga đã làm ảnh hưởng rất lớn đến việc sản xuất và xuất khẩu dầu mỏ của Nga. Một mặt các biện pháp trừng phạt hoặc kiểm soát xuất khẩu đối với các công ty Nga, hạn chế khả năng tiếp cận thiết bị của họ sẽ làm giảm dần sản lượng của Nga, từ đó giảm dần nguồn cung cho thế giới. Mặt khác với các nước châu Âu lâu nay đang nhập khẩu dầu mỏ, khí đốt của Nga như Anh, Đức... Khi nguồn cung dầu mỏ, khí đốt từ Nga bị hạn chế, các nguồn cung khác không đủ để đáp ứng nhu cầu đã làm cho giá dầu mỏ, khí đốt tại các nước nhập khẩu này tăng mạnh và kéo theo sự tăng mạnh của thị trường dầu mỏ, khí đốt toàn cầu.

Như vậy có thể thấy rằng có rất nhiều nguyên nhân làm cho giá xăng dầu tăng cao trên toàn thế giới chứ không phải chỉ tăng ở Việt Nam.

Cần phải nhận thức rằng, Việt Nam có một trữ lượng dầu mỏ rất lớn. Tuy nhiên chúng ta chủ yếu khai thác và xuất khẩu dầu thô. Các nhà máy lọc dầu ở Việt Nam hiện tại không đủ để cung cấp nhu cầu. Để nâng cao năng lực và tự chủ 100% xăng dầu, khí đốt là điều không thể giải quyết được ngay, kể cả các nước xuất khẩu dầu mỏ lớn ở Trung Đông thì một số loại dầu mỏ vẫn phải nhập khẩu do có những loại dầu mỏ có các tính chất khác nhau mà bản thân nước họ không có. Vì vậy khi giá dầu mỏ trên thế giới tăng cao thì không có nước nào không bị ảnh hưởng.

Lâu nay, có những giai đoạn giá dầu thế giới tăng cao nhưng giá dầu trong nước vẫn giữ được sự ổn định tương đối là do chính sách bình ổn, hỗ trợ giá xăng dầu của Chính phủ. Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện tại, quỹ bình ổn giá xăng dầu của chúng ta không đủ để giải quyết được sự tăng lên quá nhanh của giá dầu thế giới. Chúng ta chỉ có thể điều chỉnh từng bước một và có các chính sách phù hợp để tránh cho chi phí đẩy tăng cao dẫn đến nền kinh tế lạm phát mạnh.

Vẫn biết nhu cầu xăng dầu là vô cùng lớn, giá xăng dầu tăng cao đã ảnh hưởng trực tiếp đến mọi hoạt động sản xuất, kinh doanh và dịch vụ, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống nhân dân. Nhưng trong bối cảnh chung của thế giới như vậy, mỗi người dân cần phải có sự cảm thông nhất định và cần có cái nhìn khách quan, có sự ghi nhận nhất định về những nỗ lực của chính phủ. Tin tưởng rằng thời gian tới chính phủ tiếp tục có nhiều chính sách phù hợp để bình ổn giá xăng dầu đem lại cuộc sống bình yên, hạnh phúc cho nhân dân./.