Có thể nhiều người ít biết, cuối những
năm 90 của thế kỷ trước, Việt Nam đã điều chế được vắc xin tả uống và sớm phổ
biến cho toàn dân loại vắc xin này, vì thế, dịch tả ở cuối thế kỷ trước trên
thế giới gần như không hoành hành được tại Việt Nam. Năm 2000 - 2001, Việt Nam
chuyển giao miễn phí công nghệ điều chế loại vắc xin này cho Viện vắc xin Hàn
Quốc, điều ngáo ngơ, buồn cười ở đây là phía Hàn Quốc bán bản quyền cho một
công ty của Ấn Độ. Từ đó, công ty Ấn Độ này đã tiến hành sản xuất hàng loạt và
xuất khẩu khắp nơi loại vắc xin này ra khắp thế giới.
Lợi nhuận của cả Hàn Quốc và Ấn Độ thu
được là khổng lồ. Nhưng “gã tí hon” Việt Nam, chủ nhân thực sự đứng đằng sau có
lẽ tắc lưỡi cho qua.
Vừa rồi, chúng ta cũng gật đầu khi WHO
đề nghị chia sẻ quá trình nghiên cứu bộ KIT thử nghiệm nCOV, ngoài ra còn có
phương pháp điều trị bệnh và cách ly người bệnh. Mình không dám chắc là một
ngày không đẹp trời nào đó, những thành tựu của phía Việt Nam có bị “hô biến”
thành “của chùa” và được bán cho bất cứ một đơn vị nào khác để sản xuất hàng
loạt hay không nữa.
Vì tiền đề đã xảy ra rồi có nghĩa là nó
vẫn có thể xảy ra thêm lần nữa.
Nhưng dĩ nhiên chúng ta không thể thấy
“chết” mà không cứu.
Mới đây, ca nhiễm nCOV thứ 32 tại Việt
Nam đã được ghi nhận. Điều đáng chú ý ở đây là mặc dù bệnh nhân đã thành khẩn
khai báo, mong muốn được xét nghiệm ở bên London nhưng phía bên đó từ chối, chỉ
yêu cầu tự cách ly và không đồng ý xét nghiệm. Gia đình bệnh nhân đã thuê máy
bay riêng về Việt Nam để cách ly, xét nghiệm và chữa bệnh. Phải thú thực là từ
khi nCOV đến, tự nhục bớt hẳn và hội những người nước ngoài nói tiếng Việt tự
dưng bớt gáy.
Mình nhớ đến câu chuyện đã diễn ra từ
rất lâu và gây tranh cãi lớn lao: “Việt Nam chưa sản xuất được ốc vít”. Hay như
nhiều câu chuyện khác: Việt Nam kém cỏi thế này, Việt Nam xấu xí thế kia, nhìn
nước ngoài mà học tập… Rồi những câu chuyện A, B, C hay X, Y, Z khác.
Những câu chuyện về các thành tựu của
Việt Nam, như câu chuyện vắc xin, như khát vọng 5G và phổ cập smartphone tới
100% dân số thì không nhiều người biết và rõ, đặc trưng xã hội luôn khiến họ
tìm đến những luồng thông tin bất lợi để thỏa chí phê phán của họ với quốc gia
họ đang sống.
Tổng thống Trump viết lên mạng xã hội
rằng: “Năm ngoái có khoảng 37 ngàn người Mỹ thiệt mạng vì cúm mùa. Trung bình
mỗi năm có khoảng 27 ngàn đến 70 ngàn thiệt mạng. Không đóng cửa, nền kinh tế
vẫn tiếp tục. Tại thời điểm này, có khoảng 546 trường hợp nhiễm và 22 trường hợp
tử vong. Hãy nghĩ về điều đó”.
Dòng trạng thái của ông Trump được nhiều
người cho rằng không phải là lời trấn an của ông với người dân Mỹ mà là nhằm
mục đích “là cái phao cứu cánh” cho cả một nền kinh tế sau sự sụt giảm kinh hoàng của thị
trường chứng khoán, giá dầu, sự mất kiểm soát của giá vàng và tỷ giá USD. Nhưng
một vài dòng ấy, không thể cứu cánh cho một phương Tây thực sự loạn lạc, không
chỉ ở Mỹ, mà còn ở Ý, Pháp, Đức, Hà Lan...
Các nước phát triển thường nghĩ chán rồi
mới làm và thậm chí có quốc gia nghĩ chán rồi nhưng lại chẳng làm gì hết. Còn ở
Việt Nam, bây giờ là phải làm ngay, đáng nhẽ người giàu thường sợ mất nhiều hơn
chứ nhỉ? Mình từng đọc ở đâu rằng, tiền bạc chưa bao giờ được con người ta thừa
nhận là mối quan tâm hàng đầu dù tiền bạc ngày nào cũng chạy đi mua quà tặng
cho tình yêu và thuốc men cho sức khoẻ.
Cưỡng chế đi cách ly thì dễ dàng hơn
việc giải thích cho người ta rằng: Tại sao phải đi cách ly. Nhưng dĩ nhiên là
chúng ta không thể cưỡng chế và mặc kệ không giải thích được.
Câu chuyện về việc một loại vắc xin mà
người Việt cung cấp cho người Hàn, để rồi người Hàn lại bán cho người Ấn để
kiếm lời cách đây 20 năm sẽ không được biết đến mạnh mẽ nếu như nCOV không xảy
ra. Nó chỉ là một sự tự hào trong tiềm thức đã cũ rích của các nhà nghiên cứu,
cán bộ, chuyên viên… hoặc số ít những người khác với những dòng tin ít ỏi. Hay
như câu chuyện smartphone giá 500 ngàn, rất nhiều người nghĩ rằng đó là một bài
toán viển vông không thực tế.
Niềm mong mỏi “tuyên bố hết dịch” vào ngày 10/03 đã không trở thành hiện
thực, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta kém cỏi.
Chúng ta hay được kể về việc gần hai
mươi năm trước đã chiến thắng SARS như thế nào, thì có thể chính chúng ta sẽ kể
cho con cháu việc chúng ta cũng đã thắng nCOV ra sao.
Trong trò chơi điện tử, luôn có một môn
phái/nhân vật đảm nhiệm việc “buff” (hỗ trợ, nâng cấp…) cho phe mình. Đôi khi
phải thừa nhận rằng nCOV đến đúng vào thời điểm chúng ta cần được “buff” những
thứ niềm tin như vậy, để làm những thứ lớn lao hơn.
Chính ra, dịch bệnh đôi khi lại có những
điều hay ho, vì thực sự những lúc này, mình thấy rằng Đảng, Chính phủ, Nhà nước
đang có một thắng lợi lớn trong việc lấy lại niềm tin nhân dân, nhất là trong
mắt những người trẻ, những du học sinh, những người đang lao động tại các quốc
gia phát triển nhìn về Việt Nam với góc nhìn thiện cảm hơn. Khiến những người
đã luôn chê bai Việt Nam cũng đã phải cố bịa đặt ra những điều phi lý thể hiện
sự bất lực đến cùng cực. Điều phấn khởi, là những niềm tin này đều là từ những
hành động thực tế chứ không phải từ những lời nói giáo điều.
Điều này thì không có bất cứ đồng tiền
nào mua được.
Nguyễn Quang
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét