VĂN HÓA ỨNG XỬ CỦA QUÂN NHÂN KHI THAM GIA MẠNG XÃ HỘI

Trước sự phát triển mạnh mẽ của khoa học và công nghệ, mạng xã hội (MXH) đã và đang trở thành phương tiện truyền thông đa phương tiện, giải trí phổ biến, thu hút đông đảo người dân tham gia. MXH giúp con người gần nhau hơn, xóa bỏ ranh giới địa lý, khoảng cách và mang lại nhiều giá trị tích cực, cho phép người dùng tìm kiếm, chia sẻ thông tin, thể hiện bản thân và trải nghiệm cuộc sống; tương tác, gặp gỡ, giao lưu, gắn kết cộng đồng, trao nhận, truyền cảm hứng. Sự xuất hiện của MXH là một phát minh, thành tựu của nhân loại, nó tạo ra những giá trị mới, góp phần cải thiện và năng cao chất lượng cuộc sống con người.

Là bộ phận đặc thù của xã hội, trong những năm gần đây, số lượng cán bộ, đảng viên công tác trong LLVT đã và đang tham gia MXH ngày một nhiều. Phần lớn quân nhân khi tham gia MXH đều có thái độ, hành vi ứng xử phù hợp, là lực lượng xung kích đi đầu trong công tác tuyên truyền, phổ biến đường lối quan điểm của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước; truyền cảm hứng, khơi dậy khát vọng và lan tỏa các giá trị đẹp của cuộc sống, đồng thời chủ động đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái thù địch, các tư tưởng, hành vi phản giá trị, thực sự là lực lượng chính trị trung thành của Đảng, là chỗ dựa và cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân.

Tuy nhiên, bên cạnh những hành vi ứng xử văn hoá, cũng có không ít quân nhân có tư tưởng, thái độ và hành vi thiếu chuẩn mực, vi phạm phẩm chất đạo đức, có quân nhân vi phạm quy định của Quân đội, pháp luật của Nhà nước. Do đặc tính có khả năng kết nối rộng, không bị chi phối bởi yếu tố không gian, thời gian, tuổi tác, giới tính, trình độ và nghề nghiệp; một quân nhân có thể tham gia nhiều MXH với các tài khoản khác nhau, có thể công khai, cũng có thể ẩn danh. Nếu không có lập trường, tư tưởng chính trị vững vàng, mỗi quân nhân dễ dàng sa ngã vào lối sống ảo, dành nhiều thời gian truy cập MXH, làm ảnh hưởng xấu đến tinh thần, sức khỏe và chất lượng công việc. Sử dụng những ngôn từ xa lạ, tây hóa, dùng tiếng lóng, thêm, bớt, thay thế chữ cái, viết chữ hoa tùy tiện, viết sai chính tả, phát ngôn dung tục, chỉ chú ý đến lối sống ảo, tìm mọi cách để đăng tải, chia sẻ các nội dung sao cho đạt được nhiều thích, bình luận nhất mà ít quan tâm tới các giá trị, chuẩn mực của cuộc sống thực.

Nghiêm trọng hơn, có không ít quân nhân còn có các hành vi vi phạm quy định của đơn vị, kỷ luật quân đội, làm lộ lột thông tin bí mật quân sự, đăng tải, chia sẻ các thông tin, hình ảnh hoạt động, sự việc của đơn vị khi chưa có sự kiểm chứng, kiểm duyệt của chỉ huy đơn vị. Thực trạng đó đã và đang làm ảnh hưởng tiêu cực tới chất lượng thực hiện nhiệm vụ của quân nhân, các cơ quan, đơn vị, ảnh hưởng xấu tới truyền thống, bản chất quân nhân, cách mạng, phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ.

Một số giải pháp cơ bản để hình thành và lan tỏa văn hóa ứng xử của quân nhân khi tham gia mạng xã hội hiện nay:

1. Văn hóa ứng xử của quân nhân khi tham gia MXH là một biểu hiện của giao tiếp, là cách ứng xử mang tính tự giác của quân nhân trước những tác động của môi trường mạng trong những tình huống cụ thể được thể hiện thông qua thái độ, hành và của quân nhân hướng tới các giá trị Chân - Thiện - Mỹ; góp phần xây dựng môi trường MXH trong sạch, lành mạnh, văn minh. Tuyên truyền, giáo đục được xem là giải pháp cơ bản có ý nghĩa quan trọng hàng đầu trong nâng cao văn hóa ứng xử của quân nhân khi tham gia môi trường MXH. Thông qua tuyên truyền, giáo dục, trực tiếp góp phần trang bị cho quân nhân những tri thức, sự hiểu biết về đường lối quan điểm của Đảng, chính sách và pháp luật của nhà nước, quy định của đơn vị, quân đội; những nội dung được làm, nên làm và không được làm khi tham gia môi trường mạng.

2. Đẩy mạnh việc khai thác và ứng dụng các thành tựu khoa học kỹ thuật vào công tác tuyên truyền, giáo dục, sử dụng có hiệu quả chính môi trường MXH, coi đây là kênh quan trọng để tuyên truyền, giáo dục quân nhân bằng cách chủ động thành lập, xây dựng và phát triển các nhóm (Group), Fanpage của cơ quan, đơn vị với các thành viên nòng cốt; có kế hoạch hoạt động khoa học, hiệu quả, hấp dẫn nhằm thu hút đồng đào cán bộ, đảng viên trong đơn vị tham gia tạo sân chơi, môi trường mạng an toàn, lành mạnh.

3. Xây dựng và hình thành các kỹ năng cần thiết khi tham gia môi trường MXH cũng rất quan trọng. Các kỹ năng cơ bản mà quân nhân cần trang bị đó là kỹ năng giao tiếp, tiếp nhận, xử lý, phân tích và chia sẻ thông tin: kỹ năng ứng phó với dư luận xã hội và vượt qua khủng hoảng MXH, kỹ năng tuyên truyền và đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, các tư tưởng, hành vi phản giá trị, trái với thuần phong thể tục của dân tộc. Những kỹ năng đó không biệt lập tách rời mà có mối quan hệ biện chứng với nhau giúp cho người quân nhân có những hành vi đúng, phù hợp với các giá trị chuẩn mực của xã hội, quân đội. Việc rèn luyện, hình thành các kỹ năng cần phải được tiến hành thường xuyên. Cần có sự phối hợp, giúp đỡ của cấp xây dựng các cấp, các cơ quan chức năng và bản thân mỗi quân nhân, trong đó vai trò, tinh thần tự tu dưỡng. rèn luyện của mỗi quân nhân có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.

Ứng xử có văn hóa phải là những hành vi mang tính tự nguyện, tự giác, không chịu sự tác động của bất cứ nhân tố nào. Thực hiện hành vi của mình phải xuất phát từ cái tâm trong sáng, không vụ lợi, hành động thành nhu cầu, thói quen, là lối sống thường ngày và phải hướng đến các giá trị chuẩn mực.