1. Vai trò của công tác tư tưởng trong thực hiện Chiến lược bảo vệ tổ quốc trong tình hình mới
Công tác tư tưởng là hoạt động có mục đích của một giai cấp, một chính đảng nhằm xây dựng, xác lập, phát triển và hoàn thiện hệ tư tưởng, là quá trình phổ biến, truyền bá hệ tư tưởng trong quần chúng, định hướng các giá trị, tạo niềm tin để thúc đẩy quần chúng hành động vì lợi ích của chủ thể hệ tư tưởng. Đối với Đảng Cộng sản Việt Nam, công tác tư tưởng là hoạt động quan trọng hàng đầu của Đảng để hình thành và phát triển hệ tư tưởng, hình thành và phát triển Cương lĩnh, đường lối, chính sách trong từng giai đoạn, truyền bá và bảo vệ hệ tư tưởng, cương lĩnh, đường lối, chính sách nhằm xây dựng thế giới quan khoa học, nhân sinh quan cộng sản, xây dựng niềm tin tạo nên sự thống nhất trong Đảng và sự ủng hộ của xã hội. Nghị quyết Trung ương 5 (khóa X) của Đảng đã khẳng định:
- Công tác tư tưởng, lý luận là một bộ phận cấu thành đặc biệt quan trọng trong toàn bộ hoạt động của Đảng; là lĩnh vực trọng yếu để xây dựng, bồi đắp nền tảng chính trị của chế độ, tuyên truyền, giáo dục, động viên và tổ chức nhân dân thực hiện các nhiệm vụ cách mạng, khẳng định và nâng cao vai trò tiên phong của Đảng về chính trị, lý tưởng, trí tuệ, văn hóa và đạo đức; thể hiện vai trò đi trước, mở đường trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
- Công tác tư tưởng, lý luận phải đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng. Như thế, đối với chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, công tác tư tưởng có vai trò, vị trí quan trọng, đặc biệt là khi đặt công tác tư tưởng với việc thực hiện các mục tiêu bảo vệ Tổ quốc mà Nghị quyết Trung ương 8 (khóa IX) đã xác định: Một là, bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ; hai là, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; ba là, bảo vệ sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; bốn là, bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; năm là, bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và nền văn hóa; sáu là, giữ vững ổn định chính trị và môi trường hòa bình, phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Có thể khẳng định rằng, công tác tư tưởng có vai trò quan trọng trong toàn bộ quá trình triển khai thực hiện Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, không chỉ là phổ biến, quán triệt nâng cao nhận thức và trách nhiệm chính trị của cán bộ, đảng viên và nhân dân về mục tiêu, quan điểm, phương châm, nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu để bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, mà còn có vai trò trực tiếp trong việc thực hiện mục tiêu bảo vệ Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa và nền văn hóa. Xác định trách nhiệm cụ thể, trong 6 nhiệm vụ mà Nghị quyết Trung ương 8 nêu ra, công tác tư tưởng có vai trò trực tiếp đối với việc thực hiện nhiệm vụ then chốt là xây dựng Đảng, kết hợp chặt chẽ với bảo vệ Đảng, bảo vệ vững chắc an ninh chính trị nội bộ. Trong thực hiện nhiệm vụ này, công tác tư tưởng có vai trò quan trọng góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ lãnh đạo vững vàng về tư tưởng chính trị, có đủ phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu của tình hình; đẩy mạnh công tác nghiên cứu lý luận và giáo dục chính trị tư tưởng, xây dựng, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; bảo đảm sự đoàn kết thống nhất trong Đảng, củng cố niềm tin của nhân dân vào Đảng, Nhà nước, giữ vững ổn định chính trị; đấu tranh chống âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch.
- Công tác tư tưởng, lý luận phải đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng. Như thế, đối với chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, công tác tư tưởng có vai trò, vị trí quan trọng, đặc biệt là khi đặt công tác tư tưởng với việc thực hiện các mục tiêu bảo vệ Tổ quốc mà Nghị quyết Trung ương 8 (khóa IX) đã xác định: Một là, bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ; hai là, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; ba là, bảo vệ sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; bốn là, bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; năm là, bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và nền văn hóa; sáu là, giữ vững ổn định chính trị và môi trường hòa bình, phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Có thể khẳng định rằng, công tác tư tưởng có vai trò quan trọng trong toàn bộ quá trình triển khai thực hiện Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, không chỉ là phổ biến, quán triệt nâng cao nhận thức và trách nhiệm chính trị của cán bộ, đảng viên và nhân dân về mục tiêu, quan điểm, phương châm, nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu để bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, mà còn có vai trò trực tiếp trong việc thực hiện mục tiêu bảo vệ Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa và nền văn hóa. Xác định trách nhiệm cụ thể, trong 6 nhiệm vụ mà Nghị quyết Trung ương 8 nêu ra, công tác tư tưởng có vai trò trực tiếp đối với việc thực hiện nhiệm vụ then chốt là xây dựng Đảng, kết hợp chặt chẽ với bảo vệ Đảng, bảo vệ vững chắc an ninh chính trị nội bộ. Trong thực hiện nhiệm vụ này, công tác tư tưởng có vai trò quan trọng góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ lãnh đạo vững vàng về tư tưởng chính trị, có đủ phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu của tình hình; đẩy mạnh công tác nghiên cứu lý luận và giáo dục chính trị tư tưởng, xây dựng, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; bảo đảm sự đoàn kết thống nhất trong Đảng, củng cố niềm tin của nhân dân vào Đảng, Nhà nước, giữ vững ổn định chính trị; đấu tranh chống âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch.
Trong 6 giải pháp chủ yếu để thực hiện các nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, Nghị quyết Trung ương 8 đã xác định một giải pháp riêng về tư tưởng - văn hóa, với những nội dung cụ thể là:
- Thực hiện tốt chủ trương tổng kết hoạt động lý luận - thực tiễn của Đảng trong thời kỳ đổi mới; đẩy mạnh tổng kết thực tiễn sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
- Đổi mới công tác chính trị - tư tưởng sát hợp với từng tầng lớp nhân dân, hướng mạnh về cơ sở, đặc biệt quan tâm đến thanh niên, sinh viên, học sinh; chú trọng giáo dục truyền thống yêu nước, niềm tự hào, tinh thần tự cường dân tộc, truyền thống dựng nước, giữ nước.
- Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, chống sự xâm nhập của văn hóa phẩm độc hại từ bên ngoài vào.
- Tăng cường tính chủ động, tinh thần đấu tranh chống các luận điệu chống phá nước ta dưới chiêu bài dân chủ, nhân quyền, tôn giáo, dân tộc.
- Tăng cường lãnh đạo, quản lý công tác thông tin, báo chí, xuất bản, văn hóa, văn nghệ; kịp thời ngăn chặn những quan điểm lệch lạc, thương mại hóa, xa rời tôn chỉ mục đích, lộ bí mật quốc gia, gây rối nội bộ, gây khó khăn cho sản xuất, kinh doanh và quan hệ đối ngoại… Những giải pháp về tư tưởng, văn hóa nêu trên chính là cơ sở để đánh giá việc thực hiện Chiến lược bảo vệ Tổ quốc của công tác tư tưởng.
- Thực hiện tốt chủ trương tổng kết hoạt động lý luận - thực tiễn của Đảng trong thời kỳ đổi mới; đẩy mạnh tổng kết thực tiễn sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
- Đổi mới công tác chính trị - tư tưởng sát hợp với từng tầng lớp nhân dân, hướng mạnh về cơ sở, đặc biệt quan tâm đến thanh niên, sinh viên, học sinh; chú trọng giáo dục truyền thống yêu nước, niềm tự hào, tinh thần tự cường dân tộc, truyền thống dựng nước, giữ nước.
- Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, chống sự xâm nhập của văn hóa phẩm độc hại từ bên ngoài vào.
- Tăng cường tính chủ động, tinh thần đấu tranh chống các luận điệu chống phá nước ta dưới chiêu bài dân chủ, nhân quyền, tôn giáo, dân tộc.
- Tăng cường lãnh đạo, quản lý công tác thông tin, báo chí, xuất bản, văn hóa, văn nghệ; kịp thời ngăn chặn những quan điểm lệch lạc, thương mại hóa, xa rời tôn chỉ mục đích, lộ bí mật quốc gia, gây rối nội bộ, gây khó khăn cho sản xuất, kinh doanh và quan hệ đối ngoại… Những giải pháp về tư tưởng, văn hóa nêu trên chính là cơ sở để đánh giá việc thực hiện Chiến lược bảo vệ Tổ quốc của công tác tư tưởng.
2. Việc thực hiện nghị quyết trung ương 8 (khóa IX) trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa
- Công tác tuyên truyền, quán triệt Nghị quyết Sau khi Nghị quyết Trung ương 8 (khóa IX) được ban hành, Ban Tư tưởng - Văn hoá Trung ương (nay là Ban Tuyên giáo Trung ương) đã xây dựng văn bản hướng dẫn việc tổ chức phổ biến, quán triệt Nghị quyết, biên soạn “Tài liệu học tập Nghị quyết Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX”. Tổ chức các lớp học tập, nghiên cứu, quán triệt Nghị quyết này cho các đối tượng. Các ban, bộ, ngành, tỉnh ủy, thành ủy, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội đã ban hành kế hoạch, chương trình hành động, đề án thực hiện và tổ chức các hội nghị phổ biến, quán triệt Nghị quyết Trung ương 8 tới đông đảo cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên; chỉ đạo các cơ quan báo chí mở các chuyên trang, chuyên mục tuyên truyền, phổ biến các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc và việc tổ chức thực hiện Nghị quyết.
Tuy nhiên, do Nghị quyết là văn bản “Tuyệt Mật” nên việc tổ chức phổ biến, quán triệt, tuyên truyền nội dung Nghị quyết có một số khó khăn, hạn chế. Việc quán triệt, triển khai, thực hiện Nghị quyết Trung ương 8 ở một số nơi còn biểu hiện làm lướt, mang tính hình thức, chỉ tập trung vào thời điểm Nghị quyết vừa ban hành. Một số ngành, địa phương, đơn vị chưa coi trọng việc xây dựng chương trình hành động nên chưa tạo được sự chuyển biến thật rõ nét về ý thức bảo vệ Tổ quốc trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, nhất là ở cơ sở; chưa chú trọng gắn phát triển kinh tế - xã hội với giữ vững quốc phòng, an ninh. Công tác đôn đốc, kiểm tra, sơ kết, báo cáo định kỳ, đột xuất của các cơ quan, đơn vị, địa phương chưa nghiêm túc như quy định của Ban Bí thư.
- Đổi mới, nâng cao hiệu quả của công tác chính trị, tư tưởng; giáo dục truyền thống yêu nước và lý tưởng cách mạng phục vụ Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng được coi trọng và tăng cường hơn, góp phần xây dựng Đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, khẳng định tính đúng đắn trong đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước về chiến lược bảo vệ Tổ quốc. Công tác giáo dục truyền thống yêu nước và lý tưởng cách mạng, nâng cao ý thức tự hào, tự tôn dân tộc được chú trọng. Việc giáo dục, tuyên truyền về công tác quốc phòng, an ninh được mở rộng phạm vi, đối tượng (thông qua các lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh cho nhiều đối tượng, các chương trình đào tạo trung cấp, cao cấp lý luận chính trị). Công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của ta trên biển, đảo nước ta được tiến hành thường xuyên, với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, nhất là trong tình hình hiện nay.
Tuy nhiên, công tác tuyên truyền, giáo dục nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc mặc dù đã được chú trọng hơn nhưng chưa tương xứng với nhiệm vụ xây dựng Tổ quốc; hình thức tuyên truyền còn đơn điệu, thiếu tính hấp dẫn và thuyết phục. Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên còn có những hạn chế.
- Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, chống sự xâm nhập của các sản phẩm văn hóa độc hại từ bên ngoài vào Hoạt động văn hóa, văn học - nghệ thuật phát triển đa dạng hơn, nhiều giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc được đề cao và phát huy, hình thành nhiều nhân tố mới, giá trị mới về văn hóa, góp phần cải thiện đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân, xây dựng nền tảng tinh thần xã hội, góp sức giáo dục, cổ vũ ý thức bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước, bảo vệ chế độ. Công tác quản lý nhà nước về văn hóa, văn nghệ có tiến bộ; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, lập lại trật tự, kỷ cương trong hoạt động văn hóa, ngăn chặn sự “xâm lăng” của văn hóa ngoại lai.
Đội ngũ cán bộ văn hóa, văn nghệ ngày càng phát triển. Ý thức chính trị, trách nhiệm công dân của văn nghệ sĩ được nâng lên. Hoạt động giao lưu, hợp tác quốc tế về văn hóa được mở rộng, phát triển, góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam ra thế giới, tranh thủ sự ủng hộ rộng rãi của bạn bè quốc tế.
- Đổi mới, nâng cao hiệu quả của công tác chính trị, tư tưởng; giáo dục truyền thống yêu nước và lý tưởng cách mạng phục vụ Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng được coi trọng và tăng cường hơn, góp phần xây dựng Đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, khẳng định tính đúng đắn trong đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước về chiến lược bảo vệ Tổ quốc. Công tác giáo dục truyền thống yêu nước và lý tưởng cách mạng, nâng cao ý thức tự hào, tự tôn dân tộc được chú trọng. Việc giáo dục, tuyên truyền về công tác quốc phòng, an ninh được mở rộng phạm vi, đối tượng (thông qua các lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh cho nhiều đối tượng, các chương trình đào tạo trung cấp, cao cấp lý luận chính trị). Công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của ta trên biển, đảo nước ta được tiến hành thường xuyên, với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, nhất là trong tình hình hiện nay.
Tuy nhiên, công tác tuyên truyền, giáo dục nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc mặc dù đã được chú trọng hơn nhưng chưa tương xứng với nhiệm vụ xây dựng Tổ quốc; hình thức tuyên truyền còn đơn điệu, thiếu tính hấp dẫn và thuyết phục. Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên còn có những hạn chế.
- Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, chống sự xâm nhập của các sản phẩm văn hóa độc hại từ bên ngoài vào Hoạt động văn hóa, văn học - nghệ thuật phát triển đa dạng hơn, nhiều giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc được đề cao và phát huy, hình thành nhiều nhân tố mới, giá trị mới về văn hóa, góp phần cải thiện đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân, xây dựng nền tảng tinh thần xã hội, góp sức giáo dục, cổ vũ ý thức bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước, bảo vệ chế độ. Công tác quản lý nhà nước về văn hóa, văn nghệ có tiến bộ; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, lập lại trật tự, kỷ cương trong hoạt động văn hóa, ngăn chặn sự “xâm lăng” của văn hóa ngoại lai.
Đội ngũ cán bộ văn hóa, văn nghệ ngày càng phát triển. Ý thức chính trị, trách nhiệm công dân của văn nghệ sĩ được nâng lên. Hoạt động giao lưu, hợp tác quốc tế về văn hóa được mở rộng, phát triển, góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam ra thế giới, tranh thủ sự ủng hộ rộng rãi của bạn bè quốc tế.
Bên cạnh những kết quả đạt được, trên lĩnh vực văn hóa cũng còn những hạn chế, đó là: (1) Sự nghiệp phát triển văn hóa chưa tương xứng với phát triển kinh tế; các tệ nạn xã hội, tội phạm và sự xâm nhập các sản phẩm phản văn hóa đang làm suy đồi đạo đức trong một bộ phận xã hội, nhất là trong thanh, thiếu niên. Bạo lực gia đình, học đường, khu dân cư có chiều hướng lan rộng, ảnh hưởng đến trật tự, an toàn xã hội; (2) Một số văn nghệ sĩ tán phát bút ký, hồi ký về đời tư sai trái, đề cao cá nhân, thiếu chân thực, gây tâm lý hoài nghi, giao động trong nhân dân, tạo thêm “tự diễn biến” trong nội bộ…; (3) Quản lý nhà nước về văn hóa còn nhiều sơ hở, yếu kém, chưa theo kịp thực tiễn phát triển của đất nước trước nhiều vấn đề văn hóa mới nảy sinh, như văn hóa mạng, văn hóa game, nghệ thuật trình diễn...; có biểu hiện hữu khuynh, chậm xử lý những sai phạm trong hoạt động văn hóa; (4) Việc đấu tranh ngăn ngừa các sản phẩm phản văn hóa chưa được quan tâm đúng mức, còn nhiều khuyết điểm, bất cập. Chưa ngăn chặn được một số tác phẩm có nội dung chống phá Đảng, Nhà nước, phủ nhận thành quả cách mạng của nhân dân ta được in ở trong nước hoặc in ở nước ngoài và tán phát vào trong nước.
- Đấu tranh chống âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa Những năm qua, công tác đấu tranh chống âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch đã đạt được những kết quả tích cực trong xây dựng, tổ chức lực lượng cũng như đấu tranh với các hoạt động chống phá, phản bác các quan điểm, luận điệu sai trái, thù địch. Thể hiện trên các mặt: Các ban, bộ, ngành, tỉnh ủy, thành ủy đã tăng cường công tác tuyên truyền, quán triệt sâu rộng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân về Nghị quyết Trung ương 8 (khoá IX) về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”; Thông báo Kết luận 94 của Ban Bí thư khóa IX; Chỉ thị 34-CT/TW của Ban Bí thư (khoá X) về tăng cường cuộc đấu tranh chống âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa trong tình hình mới; Thông báo Kết luận 213-TB/TW về “Đấu tranh chống quan điểm sai trái trong văn học, nghệ thuật”...; đồng thời, xây dựng, ban hành kế hoạch, hướng dẫn triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, thông báo, kết luận này trong ngành, địa phương mình.
- Đấu tranh chống âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa Những năm qua, công tác đấu tranh chống âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch đã đạt được những kết quả tích cực trong xây dựng, tổ chức lực lượng cũng như đấu tranh với các hoạt động chống phá, phản bác các quan điểm, luận điệu sai trái, thù địch. Thể hiện trên các mặt: Các ban, bộ, ngành, tỉnh ủy, thành ủy đã tăng cường công tác tuyên truyền, quán triệt sâu rộng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân về Nghị quyết Trung ương 8 (khoá IX) về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”; Thông báo Kết luận 94 của Ban Bí thư khóa IX; Chỉ thị 34-CT/TW của Ban Bí thư (khoá X) về tăng cường cuộc đấu tranh chống âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa trong tình hình mới; Thông báo Kết luận 213-TB/TW về “Đấu tranh chống quan điểm sai trái trong văn học, nghệ thuật”...; đồng thời, xây dựng, ban hành kế hoạch, hướng dẫn triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, thông báo, kết luận này trong ngành, địa phương mình.
Các ban, bộ, ngành và các địa phương đã chủ động phối hợp với các cơ quan liên quan nắm tình hình, phát hiện, đấu tranh ngăn chặn âm mưu, ý đồ chống phá của các thế lực thù địch bên ngoài, số cơ hội chính trị, phản động ở trong nước. Công tác lãnh đạo, quản lý các hoạt động văn hóa, văn nghệ, báo chí, xuất bản được tăng cường. Trong thông tin, tuyên truyền, bước đầu đã chú trọng biện pháp lấy “xây” để “chống”; tích cực đưa các tin, bài về gương người tốt, việc tốt trên các lĩnh vực của đời sống xã hội, tạo sự lan tỏa trong xã hội; qua đó xây dựng niềm tin, nâng cao bản lĩnh chính trị, tạo sức đề kháng của cán bộ, đảng viên và nhân dân trước âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch. Công tác thông tin đối ngoại, tuyên truyền về các chủ trương, chính sách và những thành tựu của Đảng, Nhà nước ta được đẩy mạnh.
Nhóm Chuyên gia nghiên cứu, đấu tranh phản bác các thông tin, quan điểm sai trái của Trung ương, của các bộ, ngành và các tỉnh, thành ủy đã triển khai mạnh mẽ các hoạt động đấu tranh, phản bác các thông tin, quan điểm sai trái dưới nhiều hình thức phong phú, với nhiều cách làm mới với hàng ngàn tin, bài đăng trên các phương tiện thông tin đại chúng và trên các trang mạng xã hội.
Tuy nhiên, công tác đấu tranh chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa còn có những hạn chế, yếu kém, như: (1) Chưa chủ động tham mưu, đề xuất các biện pháp phù hợp để đấu tranh ngăn chặn các hoạt động vi phạm pháp luật trên các lĩnh vực văn học - nghệ thuật, báo chí - xuất bản, giáo dục - đào tạo...; (2) Sự phối hợp giữa cơ quan, ban, bộ, ngành trong công tác đấu tranh chống các hoạt động chống phá của các thế lực thù địch chưa chặt chẽ, thiếu thống nhất và kịp thời; (3) Hiệu quả đấu tranh với các hoạt động chống phá trên mạng Internet của các thế lực thù địch còn thấp; lực lượng và phương tiện phục vụ công tác đấu tranh trên lĩnh vực này còn thiếu, yếu và bất cập; (4) Đấu tranh, phản bác các thông tin, quan điểm sai trái, thù địch còn hạn chế, chưa có nhiều bài viết có tính lý luận và thực tiễn sâu sắc, tính thuyết phục cao.
- Báo chí, xuất bản nước ta với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc Báo chí, xuất bản đã phục vụ tốt các nhiệm vụ chính trị; thông tin, cổ vũ phong trào hành động cách mạng, phản ánh tâm tư, nguyện vọng chính đáng của các tầng lớp nhân dân; phát hiện, cổ vũ nhân tố mới, điển hình tiên tiến, thành quả của công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; tham gia tích cực vào cuộc đấu tranh PCTN, lãng phí, quan liêu; mở rộng thông tin đối ngoại. Báo chí đã tuyên truyền có hiệu quả việc triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 8 (khóa IX), Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI), Chỉ thị 03 của Bộ Chính trị (khóa XI), góp ý sửa đổi Hiến pháp năm 1992... Bước đầu đã làm tốt việc đấu tranh, phản bác các thông tin, quan điểm sai trái, chống âm mưu, hoạt động “diễn biến hoà bình” của các thế lực thù địch và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên; đăng tải nhiều tin, bài chống tham nhũng, chống các biểu hiện tiêu cực; phản ánh ý kiến, nguyện vọng của nhân dân, góp phần quan trọng trong việc giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm quốc phòng - an ninh, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
- Báo chí, xuất bản nước ta với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc Báo chí, xuất bản đã phục vụ tốt các nhiệm vụ chính trị; thông tin, cổ vũ phong trào hành động cách mạng, phản ánh tâm tư, nguyện vọng chính đáng của các tầng lớp nhân dân; phát hiện, cổ vũ nhân tố mới, điển hình tiên tiến, thành quả của công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; tham gia tích cực vào cuộc đấu tranh PCTN, lãng phí, quan liêu; mở rộng thông tin đối ngoại. Báo chí đã tuyên truyền có hiệu quả việc triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 8 (khóa IX), Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI), Chỉ thị 03 của Bộ Chính trị (khóa XI), góp ý sửa đổi Hiến pháp năm 1992... Bước đầu đã làm tốt việc đấu tranh, phản bác các thông tin, quan điểm sai trái, chống âm mưu, hoạt động “diễn biến hoà bình” của các thế lực thù địch và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên; đăng tải nhiều tin, bài chống tham nhũng, chống các biểu hiện tiêu cực; phản ánh ý kiến, nguyện vọng của nhân dân, góp phần quan trọng trong việc giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm quốc phòng - an ninh, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Gần đây, trước những diễn biến mới, phức tạp trên Biển Đông, báo chí đã đăng tải nhiều thông tin, bài cung cấp tư liệu có giá trị pháp lý và thực tiễn để khẳng định chủ quyền, quyền chủ quyền Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam; đấu tranh, phê phán với những hành vi xâm phạm chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán trên thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Việt Nam; khẳng định quyết tâm bảo vệ độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, vùng trời và biển đảo của Tổ quốc. Các nhà xuất bản đã cho ra mắt độc giả các bộ sách về chủ nghĩa Mác-Lênin, Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh, tổng kết một số vấn đề lý luận - thực tiễn qua 25 năm đổi mới; tổng kết 20 năm thực hiện Cương lĩnh năm 1991; một số cuốn sách về đề tài chiến tranh cách mạng thu hút được sự quan tâm của cả xã hội như: Nhật ký Đặng Thùy Trâm, Mãi mãi tuổi 20; các cuốn nhật ký của Hoàng Thượng Lân, Nguyễn Văn Giá, Hoàng Kim Giao...; sách kỷ niệm 40 năm chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không”; một số sách phục vụ việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; sách về Hoàng Sa, Trường Sa - lãnh thổ thiêng liêng của Việt Nam, như: “Biển và Đảo Việt Nam”, “Trường Sa, Hoàng Sa trong ta”, “Tổ quốc nơi đầu sóng”, “Tôi kể em nghe chuyện Trường Sa”...
Bên cạnh kết quả đạt được, trên lĩnh vực báo chí, xuất bản cũng còn những hạn chế, yếu kém: (1) Một số cơ quan báo chí, xuất bản chưa thường xuyên nhận thức đúng, thực hiện tốt nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nhất là nội dung, quan điểm, mục đích, các giải pháp lớn của Nghị quyết Trung ương 8 (khoá IX) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, dẫn đến chưa chú trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả các tác phẩm báo chí, xuất bản về lĩnh vực quốc phòng - an ninh; (2) Các ấn phẩm xuất bản có giá trị cao, các ấn phẩm phục vụ phản ánh thực tiễn thực hiện Chiến lược bảo vệ Tổ quốc, sách về chủ đề đấu tranh phản bác các quan điểm, sai trái thù địch, chống tham nhũng, tiêu cực, tham ô, lãng phí còn ít; (3) Công tác quản lý báo chí, xuất bản, nhất là báo điện tử, các trang mạng xã hội, blog còn có những bất cập, chưa theo kịp tình hình; chưa khắc phục ngăn chặn được khuynh hướng “thương mại hóa”; hoạt động liên kết trong xuất bản thiếu chặt chẽ tác động tiêu cực đến an ninh tư tưởng; (4) Công tác đào tạo, giáo dục, sử dụng cán bộ, phóng viên, nhân viên ở một số cơ quan báo chí, xuất bản chưa tốt. Nhiều cơ quan báo chí, xuất bản chưa đào tạo, xây dựng được đội ngũ biên tập viên, phóng viên khá, giỏi tuyên truyền về chiến lược bảo vệ Tổ quốc, về nhiệm vụ quốc phòng, an ninh.
3. Một số giải pháp chủ yếu nhằm tiếp tục thực hiện nghị quyết trung ương 8 (khoá iX) về “Chiến lược bảo vệ tổ quốc” trong tình hình mới trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa
3.1. Nhóm giải pháp về đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng
3.1. Nhóm giải pháp về đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng
- Đổi mới, nâng cao chất lượng tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về chiến lược bảo vệ Tổ quốc cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, nhất là thế hệ trẻ.
- Tăng cường tuyên truyền, cổ vũ tinh thần đoàn kết toàn dân tộc, phát huy chủ nghĩa yêu nước, tinh thần sáng tạo, ý thức tự lực, tự cường, tạo ra phong trào hành động cách mạng của toàn dân thực hiện thắng lợi công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN.
- Thường xuyên nâng cao chất lượng tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt Đảng, khắc phục tình trạng mơ hồ, mất cảnh giác trước các âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, bạo loạn, lật đổ của các thế lực thù địch cũng như tư tưởng coi nhẹ nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong cán bộ, đảng viên.
- Tiếp tục tuyên truyền, kiểm tra việc triển khai thực hiện các Nghị quyết của Đảng, nhất là Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI); tổ chức thực hiện rộng khắp, nền nếp, thường xuyên, có hiệu quả Chỉ thị 03 của Bộ Chính trị, gắn với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên để nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, củng cố niềm tin của đảng viên và nhân dân đối với Đảng.
- Tăng cường tuyên truyền, cổ vũ tinh thần đoàn kết toàn dân tộc, phát huy chủ nghĩa yêu nước, tinh thần sáng tạo, ý thức tự lực, tự cường, tạo ra phong trào hành động cách mạng của toàn dân thực hiện thắng lợi công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN.
- Thường xuyên nâng cao chất lượng tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt Đảng, khắc phục tình trạng mơ hồ, mất cảnh giác trước các âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, bạo loạn, lật đổ của các thế lực thù địch cũng như tư tưởng coi nhẹ nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong cán bộ, đảng viên.
- Tiếp tục tuyên truyền, kiểm tra việc triển khai thực hiện các Nghị quyết của Đảng, nhất là Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI); tổ chức thực hiện rộng khắp, nền nếp, thường xuyên, có hiệu quả Chỉ thị 03 của Bộ Chính trị, gắn với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên để nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, củng cố niềm tin của đảng viên và nhân dân đối với Đảng.
3.2. Nhóm giải pháp về xây dựng và phát triển nền văn hóa
- Xác định rõ vai trò, vị trí của văn hóa, coi văn hóa là sức mạnh “mềm” của mỗi quốc gia trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước; không ngừng xây dựng, phát triển văn hóa, tạo nguồn lực tinh thần thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh.
- Tăng cường quản lý nhà nước trên lĩnh vực văn hóa. Xây dựng cơ chế quản lý và chế tài ngăn chặn các hoạt động văn hóa, văn nghệ, các sản phẩm văn hóa độc hại. Định hướng, động viên văn nghệ sĩ nêu cao trách nhiệm công dân, chống các biểu hiện ảo tưởng, mơ hồ, hữu khuynh, mất cảnh giác, tiếp tay cho các thế lực thù địch chống phá chế độ trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa.
- Coi trọng công tác bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc và các giá trị tốt đẹp của văn hóa các dân tộc Việt Nam, đồng thời tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa của nhân loại.
- Ngăn chặn làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn áp đặt, xâm thực văn hóa của các thế lực thù địch; đấu tranh kiên quyết đẩy lùi các loại văn hóa phẩm đồi trụy, độc hại, các loại hủ tục, mê tín dị đoan,…
- Đẩy mạnh giao lưu, hợp tác văn hóa, chủ động quảng bá lịch sử, văn hóa, con người, đất nước Việt Nam ra nước ngoài, góp phần xây dựng môi trường hòa bình, hữu nghị, hợp tác lâu dài với các nước.
- Xác định rõ vai trò, vị trí của văn hóa, coi văn hóa là sức mạnh “mềm” của mỗi quốc gia trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước; không ngừng xây dựng, phát triển văn hóa, tạo nguồn lực tinh thần thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh.
- Tăng cường quản lý nhà nước trên lĩnh vực văn hóa. Xây dựng cơ chế quản lý và chế tài ngăn chặn các hoạt động văn hóa, văn nghệ, các sản phẩm văn hóa độc hại. Định hướng, động viên văn nghệ sĩ nêu cao trách nhiệm công dân, chống các biểu hiện ảo tưởng, mơ hồ, hữu khuynh, mất cảnh giác, tiếp tay cho các thế lực thù địch chống phá chế độ trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa.
- Coi trọng công tác bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc và các giá trị tốt đẹp của văn hóa các dân tộc Việt Nam, đồng thời tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa của nhân loại.
- Ngăn chặn làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn áp đặt, xâm thực văn hóa của các thế lực thù địch; đấu tranh kiên quyết đẩy lùi các loại văn hóa phẩm đồi trụy, độc hại, các loại hủ tục, mê tín dị đoan,…
- Đẩy mạnh giao lưu, hợp tác văn hóa, chủ động quảng bá lịch sử, văn hóa, con người, đất nước Việt Nam ra nước ngoài, góp phần xây dựng môi trường hòa bình, hữu nghị, hợp tác lâu dài với các nước.
3.3. Nhóm giải pháp về đấu tranh với các luận điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
- Tiếp tục kiện toàn tổ chức và nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ đạo 94 và Nhóm chuyên gia các cấp; tăng cường công tác chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, sơ kết, tổng kết, khảo sát để nghiên cứu, đánh giá, dự báo tình hình âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, có các giải pháp đấu tranh kịp thời, hiệu quả.
- Tăng cường huy động, tổ chức lực lượng trong toàn Đảng và xã hội tham gia đấu tranh, chống “diễn biến hòa bình”, phản bác các thông tin, quan điểm sai trái; kết hợp tốt giữa đấu tranh trên mạng với tuyên truyền công khai; kết hợp giữa tuyên truyền thông qua bài viết với tuyên truyền miệng qua hệ thống báo cáo viên, tuyên truyền viên.
- Tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ và quản lý cán bộ, đảng viên, nhất là kỷ luật phát ngôn, không để nảy sinh những khuynh hướng, quan điểm sai trái để các thế lực thù địch có thể lợi dụng.
- Tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại theo tinh thần Chiến lược phát triển thông tin đối ngoại giai đoạn 2011-2020.
- Tiếp tục kiện toàn tổ chức và nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ đạo 94 và Nhóm chuyên gia các cấp; tăng cường công tác chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, sơ kết, tổng kết, khảo sát để nghiên cứu, đánh giá, dự báo tình hình âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, có các giải pháp đấu tranh kịp thời, hiệu quả.
- Tăng cường huy động, tổ chức lực lượng trong toàn Đảng và xã hội tham gia đấu tranh, chống “diễn biến hòa bình”, phản bác các thông tin, quan điểm sai trái; kết hợp tốt giữa đấu tranh trên mạng với tuyên truyền công khai; kết hợp giữa tuyên truyền thông qua bài viết với tuyên truyền miệng qua hệ thống báo cáo viên, tuyên truyền viên.
- Tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ và quản lý cán bộ, đảng viên, nhất là kỷ luật phát ngôn, không để nảy sinh những khuynh hướng, quan điểm sai trái để các thế lực thù địch có thể lợi dụng.
- Tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại theo tinh thần Chiến lược phát triển thông tin đối ngoại giai đoạn 2011-2020.
3.4. Nhóm giải pháp về tăng cường sự lãnh đạo, quản lý công tác báo chí - xuất bản
- Tăng cường chỉ đạo, định hướng kịp thời để báo chí tuyên truyền có hiệu quả các vấn đề quan trọng, phức tạp, nhạy cảm; nâng cao hiệu quả quản lý Internet, các thiết bị kỹ thuật số, điện thoại di động, hạn chế các thông tin có nội dụng phản động, thù địch tác động vào xã hội; xử lý nghiêm minh, kịp thời, có lý, có tình các sai phạm trên lĩnh vực báo chí, xuất bản.
- Chăm lo công tác xây dựng Đảng, nâng cao vai trò, vị trí, tác dụng của tổ chức đảng trong cơ quan báo chí, xuất bản. Chăm lo công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao nhận thức chính trị, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ chỉ đạo, quản lý báo chí, xuất bản; cán bộ, biên tập viên, phóng viên.
- Tiếp tục mở rộng sóng phát thanh, truyền hình ra các nước, các khu vực; đưa được sách, báo có nội dung tốt trong nước phục vụ công chúng, nhất là đồng bào ta ở nước ngoài.
- Tăng cường chỉ đạo, định hướng kịp thời để báo chí tuyên truyền có hiệu quả các vấn đề quan trọng, phức tạp, nhạy cảm; nâng cao hiệu quả quản lý Internet, các thiết bị kỹ thuật số, điện thoại di động, hạn chế các thông tin có nội dụng phản động, thù địch tác động vào xã hội; xử lý nghiêm minh, kịp thời, có lý, có tình các sai phạm trên lĩnh vực báo chí, xuất bản.
- Chăm lo công tác xây dựng Đảng, nâng cao vai trò, vị trí, tác dụng của tổ chức đảng trong cơ quan báo chí, xuất bản. Chăm lo công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao nhận thức chính trị, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ chỉ đạo, quản lý báo chí, xuất bản; cán bộ, biên tập viên, phóng viên.
- Tiếp tục mở rộng sóng phát thanh, truyền hình ra các nước, các khu vực; đưa được sách, báo có nội dung tốt trong nước phục vụ công chúng, nhất là đồng bào ta ở nước ngoài.
Nguồn: http://noichinh.vn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét