Nói tới yêu nước thì có lẽ dân
tộc nào cũng có, song có thể khẳng định rằng: Yêu nước là giá trị chủ đạo trong
hệ thống các giá trị của dân tộc Việt Nam. Đến nay, đã có rất nhiều công trình
khoa học nghiên cứu về yêu nước, về chủ nghĩa yêu nước. Tuy vậy, trên bình diện
quốc tế thì ý thức dân tộc và chủ nghĩa yêu nước chính là giá trị cơ bản của
tất cả các dân tộc trên thế giới. Thực tế đã minh chứng rằng, không có nhà
nghiên cứu nào dám đưa ra nhận xét về dân tộc này có ý thức dân tộc và tinh
thần yêu nước cao hơn dân tộc khác. Bởi lẽ, sự so sánh đó là điều khó có thể
thực hiện được. Tuy vậy, chúng ta có thể thấy rằng, những nội dung và sắc thái
biểu hiện cụ thể của yêu nước, của chủ nghĩa yêu nước và điều kiện hình thành
giá trị yêu nước, chủ nghĩa yêu nước của các dân tộc là khác nhau. Chính sự
khác nhau đó đã tạo nên cái “riêng” yêu
nước của từng dân tộc, để phân biệt rõ hơn dân tộc này với dân tộc khác trên
thế giới. Lẽ dĩ nhiên mỗi dân tộc trên thế giới lại có những điều kiện khác
nhau trong tiến trình ra đời, tồn tại và phát triển của mình. Song yêu nước với
dân tộc Việt Nam không đơn thuần chỉ dừng lại ở góc độ tình cảm, thái độ với
đất nước mình.
Trong tiến trình phát triển của
mình, chủ nghĩa yêu nước là dòng chảy chủ lưu, là mạch nguồn dung dưỡng và kết
nối các giá trị tạo nên sắc thái văn hóa độc đáo, riêng có của người Việt.
Trong tiến trình ấy, ở bất cứ đâu, khi nào nhân dân ta luôn có lòng yêu nước
nồng nàn. Điều ấy đã được thể hiện qua biết bao cuộc kháng chiến chống quân xâm
lược để bảo vệ bờ cõi đất nước của cha ông. Biết bao nhiêu người con của dân
tộc đã anh dũng hi sinh để đổi lấy hoà bình cho ngày hôm nay, để nụ cười của
các em thơ được rạng rỡ trên khuôn mặt và để chúng ta được tận hưởng những niềm
vui của cuộc sống, và làm những điều mình thích.
Ngay từ khi còn bé, chúng ta đã
được cô giáo dạy cho bài học đầu đời về lòng yêu nước, về lòng tự hào, tự tôn
dân tộc, sự hiếu thuận với cha mẹ và lòng kính yêu với Bác Hồ vĩ đại. Tuy vậy,
chúng ta cần có một cái nhìn thật chính xác về chủ nghĩa yêu nước Việt Nam. Và
những kẻ lợi dụng và kêu gọi yêu nước theo kiểu đi ngược lại lợi ích dân tộc có
phải là phát huy chủ nghĩa yêu nước như chúng rêu rao?
- Thứ nhất, đối với người dân Việt Nam, yêu nước trở thành chủ nghĩa
yêu nước, có nghĩa rằng, yêu nước không dừng ở tình cảm, thái độ mà bằng cả lý
trí. Điều này được GS. TS Nguyễn Hùng Hậu khẳng định: “chủ nghĩa yêu nước là
lấy cái đạo lý (đạo nghĩa) yêu nước làm chính, cốt yếu, nó thể hiện ở tinh thần
và hành động sẵn sàng hy sinh, xả thân vì nước, vì dân tộc, giống nòi, để bảo
vệ đất nước”[1].
- Thứ hai, chúng ta có được cuộc sống no đủ, hạnh phúc ngày hôm nay
nhờ vào sự đánh đổi sinh mạng của biết bao thế hệ cha ông đi trước. Do đó, yêu
nước chính là chúng ta biết trân trọng cuộc sống của mình ngày hôm nay để cố
gắng học tập, rèn luyện sao cho xứng đáng với công ơn dạy dỗ của cha mẹ và kì
vọng của xã hội vào một thế hệ tương lai có đủ phẩm chất.
- Thứ ba, chủ nghĩa yêu nước có nghĩa là chúng ta biết yêu thương
những người xung quanh và mở rộng trái tim mình, có nghĩa rằng mỗi một người
dân luôn biết gắn kết lợi ích cá nhân với lợi ích Tổ quốc. Rằng một chiếc bánh,
chiếc áo cũ chia sẻ với những người thiếu thốn, hay chỉ đơn giản là một cái
nhìn cảm thông với những cô lao công, những người nông dân chân nấm tay bùn
cũng sẽ khiến cho cuộc sống trở nên ý nghĩa và tươi đẹp biết bao. Yêu nước,
thực hành chủ nghĩa yêu nước đôi khi đơn giản là như thế thôi.
- Thứ tư, yêu nước – đó là khi chúng ta biết cố gắng, ra sức học tập
trở thành những người kỹ sư, bác sĩ đi xây những công trình cho đất nước, chữa
khỏi bệnh cho những bệnh nhân khốn khó. Yêu nước không hẳn là xông pha trận mạc
giết địch, đấy chỉ là trong thời chiến, còn trong thời bình thì lòng yêu nước
lại thể hiện ở những khía cạnh khác.
- Thứ năm, yêu nước đó còn thể hiện ở ý thức của bản thân chấp hành
nghiêm pháp luật của nhà nước, đấu tranh, phản bác lại những luận điệu tuyên
truyền, xuyên tạc chống Đảng, Nhà nước của các thế lực thù địch.
Trên tinh thần hiểu đúng về yêu
nước và chủ nghĩa yêu nước Việt Nam như trên, chúng ta nên có thái độ và trách
nhiệm với những kẻ lợi dụng vào yêu nước, chủ nghĩa yêu nước để ngấm ngầm phá
hoại sự phát triển của đất nước. Bởi lẽ, hiện nay xuất hiện không ít những đối
tượng vì nhận thức kém hoặc bị chi phối, kích động của các thế lực thù địch mà
thường xuyên có những hoạt động trái với quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà
nước, thậm chí họ còn tổ chức nhiều hoạt động tụ tập đông người, biểu tình trái
pháp luật gây mất an ninh trật tự... Thiết nghĩ, đó có phải là cách thể hiện lòng
yêu nước và đúng với đạo lý của chủ nghĩa yêu nước Việt Nam, hay đó chỉ đơn
giản là cách để đánh bóng tên tuổi, chạy theo những lợi ích cá nhân thấp hèn mà
đánh mất đi chính nguồn cội của mình?
Những kẻ như Phương Uyên, Xuân
Diện, Trương Duy Nhất... và những hành động tưởng chừng như là “yêu nước” của
họ được phát tán, tuyên truyền trên các mạng xã hội hoàn toàn đi ngược lại giá
trị cốt lõi của chủ nghĩa yêu nước Việt Nam. Những hành động đáng nực cười của
họ sẽ chẳng thuyết phục được ai và đang bị cả xã hội lên án. Không chỉ vậy, những
việc làm của họ gây những tác động xấu đến quần chúng nhân dân, đặc biệt là các
thế hệ trẻ. Nếu tiếp tục sa đà mù quáng vào cách họ làm, đương nhiên họ sẽ bị
pháp luật trừng trị thích đáng và bị cả chính tòa án lương tâm lên án.
Vẫn biết rằng còn nhiều quan
điểm về chủ nghĩa yêu nước cũng như lòng yêu nước, và mỗi người có một cái nhìn
khác nhau. Nhưng chắc chắn rằng, khi chúng ta sống có mục đích, lý tưởng nghĩa
là sống vui, sống khoẻ, sống có ích – đó chính là cách dễ dàng nhất để thể hiện
lòng yêu nước cũng như phát huy chủ nghĩa yêu nước. Do đó, việc tuyên truyền
nâng cao nhận thức, trách nhiệm của mọi công dân, nhất là thế hệ trẻ trong phát
huy chủ nghĩa yêu nước có ý nghĩa quan trọng vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân
chủ, công bằng, văn minh”./.
Hoài Nam
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét