“Bầu chủ tịch nước – một màn kịch bi hài”

Ở Việt Nam có một đảng duy nhất cầm quyền lãnh đạo Nhà nước, lãnh đạo xã hội đã được quy định trong Hiến pháp. Trước đây, hai chức vụ Tổng Bí thư, Chủ tịch nước do hai đồng chí trong Ðảng đảm nhiệm, nhưng đều chịu sự lãnh đạo của tập thể là Bộ Chính trị. Mọi vấn đề quan trọng của đất nước đều được thảo luận, quyết định bởi cơ quan lãnh đạo đặc biệt quan trọng này. Nay một người đảm nhận hai chức vụ này, tuy quyền lực có cao hơn, nhiều hơn, trách nhiệm lớn hơn, nhưng sự độc đoán, lạm quyền rất khó có thể xảy ra. Cơ chế chúng ta là cơ chế lãnh đạo tập thể, nguyên tắc tập trung dân chủ là nguyên tắc xuyên suốt hoạt động của Ðảng ta của Nhà nước ta. Bất kỳ một đồng chí nào ở vị trí tối cao đều phải tuân thủ nguyên tắc tập trung dân chủ.

Theo Hiến pháp và pháp luật, Chủ tịch nước có Quốc hội kiểm soát, nhân dân kiểm soát, thông qua việc lấy phiếu tín nhiệm của Quốc hội. Quốc hội sẽ giám sát hoạt động của Chủ tịch nước cũng như các thiết chế quyền lực khác theo quy định của Hiến pháp và pháp luật. Bên cạnh đó còn có Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội cũng có chức năng giám sát xã hội và cả xã hội giám sát hoạt động của Chủ tịch nước.

Trong sinh hoạt Ðảng, trách nhiệm giải trình, hoạt động chất vấn tại các hội nghị của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, tại hội nghị Trung ương khi được đẩy mạnh, tăng cường thì việc kiểm soát quyền lực sẽ được vận hành tốt hơn. Là đảng cầm quyền, việc kiểm soát quyền lực trong tổ chức và hoạt động của Ðảng có vai trò, ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Nguyên tắc lãnh đạo tập thể trong Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chấp hành Trung ương là một trong những yếu tố quan trọng để kiểm soát quyền lực của cá nhân người lãnh đạo.

Khi Tổng Bí thư đồng thời giữ chức Chủ tịch nước đương nhiên tạo ra nhiều điều kiện thuận lợi để thực hiện sự lãnh đạo của Ðảng đối với Nhà nước và xử lý tốt hơn mối quan hệ giữa các cấu trúc quyền lực của Nhà nước pháp quyền với đảng cầm quyền trong quá trình thực hiện quyền lực của nhân dân theo quy định của Hiến pháp và pháp luật.

Là Tổng Bí thư của một đảng cầm quyền đồng thời là Chủ tịch nước của Nhà nước pháp quyền sẽ tạo điều kiện thuận lợi để thể chế hóa kịp thời các đường lối, chính sách của đảng cầm quyền thành pháp luật của Nhà nước thông qua vai trò điều phối, giữ cân bằng giữa các cơ quan lập pháp, hành pháp, tư pháp trong bộ máy Nhà nước. Trong điều kiện nước ta hiện nay, Tổng Bí thư là Trưởng Ban Chỉ đạo công tác phòng, chống tham nhũng, Chủ tịch nước trực tiếp là Trưởng Ban Chỉ đạo công tác cải cách tư pháp, thì việc Tổng Bí thư được bầu làm Chủ tịch nước sẽ thúc đẩy mạnh mẽ hơn, thuận lợi hơn cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, nâng cao chất lượng hoạt động của các cơ quan tư pháp. Như thế sẽ đáp ứng không chỉ mục tiêu phòng, chống tham nhũng, mà còn bảo đảm tốt hơn trật tự, an toàn xã hội, sự tuân thủ pháp luật trong điều kiện phát triển mới của đất nước. Đây cũng là hợp ý Đảng lòng dân ủng hộ người đứng đầu Nhà nước và Đảng ta.

Thanh Thức