Một
số người phê phán chủ nghĩa Mác – Lênin chỉ tập trung vào C.Mác, Ph.Ăngghen,
V.I.Lênin mà tách rời hoặc đối lập các nhà sáng lập chủ nghĩa Mác – Lênin với
những người sáng lập về sau, muốn xóa toàn bộ sự phát triển của chủ nghĩa Mác –
Lênin trong suốt hơn một thế kỷ qua để chứng minh chủ nghĩa Mác – Lênin là giáo
điều, là xa rời thực tiễn.
Sai lầm của quan điểm này là ở chỗ không nhận
thức được tính sáng tạo của chủ nghĩa Mác – Lênin, mà chính tính sáng tạo, khả
năng phát triển liên tục này đã làm nên sức sống của chủ nghĩa Mác – Lênin. Nói
cách khác, chủ nghĩa Mác – Lênin là một chủ nghĩa phát triển và các thế hệ, các
nhà mácxít sau này kế thừa, phát triển. Ở Việt Nam Hồ Chí Minh đã vận dụng tài
tình chủ nghĩa Mác – Lênin vào hoàn cảnh thực tiễn ở Việt Nam, mà còn cống hiến
to lớn cho sự phát triển của chủ nghĩa Mác – Lênin. Do chủ nghĩa Mác – Lênin có
bản chất sáng tạo, luôn phát triển nó không bị lỗi thời, lạc hậu.
Có một số người đặt vấn đề là nếu chủ nghĩa
Mác – Lênin có giá trị như vậy thì
phải kể ra được những nguyên lý, những bản
chất của học thuyết thì mới có tính thuyết phục, đặc biệt, học thuyết có tính
phổ biến, tuyệt đối đúng trong mọi không gian, thời gian, áp dụng được vào mọi
đối tượng, hoàn cảnh, mà nếu không làm được như vậy thì rõ ràng chủ nghĩa Mác –
Lênin không có giá trị.
Quan
điểm này rõ ràng là sai lầm vì đã đi ngược lại chính tinh thần của chủ nghĩa
Mác – Lênin. Cả C.Mác và Ph.Ăngghen đã nhiều lần nhấn mạnh lý luận của mình
không phải là một thứ giáo điều để tuyệt đối tuân thủ hoặc áp dụng một cách máy
móc. Học thuyết mà các nhà kinh điển đưa ra không phải là một loại giáo lý tôn
giáo, mà chính là phương pháp. Do đó, người mácxít chân chính bao giờ cũng gắn
liền lý luận với thực tiễn, dùng lập trường để phân tích những vấn đề do cuộc
sống đặt ra. Chủ nghĩa Mác – Lênin không phải là một công thức đơn giản để áp
dụng trực tiếp, mà nó mang tinh thần phê phán, sáng tạo, thực tiễn, liên tục
phát triển. Từ góc độ này cho thấy thực tiễn là tiêu chuẩn của chân lý chính là
nguyên tắc nền tảng của chủ nghĩa Mác – Lênin.
Có
một số người muốn biến lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin thành một vài kết luận
cụ thể để vận dụng, song cả C.Mác và Ph.Ăngghen đều nhấn mạnh đến việc mỗi vấn
đề phải có các cách phân tích khác nhau, chứ không có một giáo điều lý luận để
áp dụng cho mọi sự vật, hiện tượng. Chính vì vậy mà việc một số người nhận thức
thực tiễn không sâu sắc, áp dụng một cách cứng nhắc lý luận vào thực tiễn để
rồi thấy không phù hợp đó không phải là lỗi của lý luận, mà chính là do thiếu
nhận thức thực tiễn, tính khoa học của chủ thể hành động. Chính vì vậy, việc dò
từng câu, từng chữ trong kinh điển để mong tìm ra những viên ngọc nhằm làm bảo
bối giải quyết mọi vấn đề, không phải là phương pháp duy nhất đúng đắn, cũng
không phải là cách làm hiệu quả vì không xuất phát từ tính khoa học, tính thực
tiễn, cũng không phù hợp với thế giới quan và phương pháp luận của chủ nghĩa
Mác – Lênin.
Trong
lịch sử chỉ có chủ nghĩa Mác – Lênin là một học thuyết phê phán chủ nghĩa tư
bản sâu sắc nhất, triệt để nhất. Sự vạch trần và phê phán đến tận cốt tủy này
đã khiến chủ nghĩa tư bản sinh ra sự thù hận chủ nghĩa Mác – Lênin, đồng thời
cũng khiến chủ nghĩa tư bản không thể không tự sửa chữa những sai lầm của mình,
mong muốn dùng các biện pháp cứu vãn như xây dựng nhà nước phúc lợi, thu hẹp
khoảng cách giàu nghèo,… để điều hoàn mâu thuẫn xã hội mâu thuẫn giai cấp.
Có
người cho rằng, chủ nghĩa Mác – Lênin không còn thích hợp trong thời đại toàn
cầu hóa. Rõ ràng hiện nay chủ nghĩa tư bản chiếm địa vị chủ đại trong quá trình
toàn cầu hóa, song chủ nghĩa Mác – Lênin vẫn là công cụ lý luận để chúng ta
nhận thức những biến động mới của chủ nghĩa tư bản. Sau khi khủng khoảng kinh
tế bùng nổ ở phương Tây, nhiều học giả trên thế giới đã phải tìm đọc lại bộ Tư
bản. Mặc dù không có những dự báo cụ thể về những thập kỷ XXI, song C.Mác đã
bàn đến cốt lõi, đó chính là mâu thuẫn nội tại bên trong chủ nghĩa tư bản: Mâu
thuẫn giữa trình độ xã hội hóa lực lượng sản xuất ngày càng cao với chế độ
chiếm hữu tư nhân về tư liệu sản xuất tư bản chủ nghĩa.
Sự
ra đời của chủ nghĩa Mác – Lênin đã tạo ra sự phát triển mang tính bước ngoặt
trong lịch sử tư tưởng nhân loại. Các phương diện triết học, kinh tế chính trị
học, chủ nghĩa xã hội khoa học trong chủ nghĩa Mác – Lênin có những đóng góp vô
cùng to lớn, thể hiện tập trung nhất ở tính khoa học của thế giới quan chủ
nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử, của học thuyết về quy
luật vận hành và mâu thuẫn nội tại của chủ nghĩa tư bản, của học thuyết về xu
hướng phát triển tất yếu của xã hội tư bản. Dù đã gần 170 năm, song vẫn chưa có
hệ thống lý thuyết nào có thể so sánh với chủ nghĩa Mác – Lênin. Chính vì vậy,
Jacques Derrida đã viết cuốn sách Những bóng ma của C.Mác, nghĩa
là chúng ta đều chịu ảnh hưởng của C.Mác, ngoài những người theo chủ nghĩa Mác
– Lênin thì bản thân những người phê phán C.Mác cũng gắn chặt với C.Mác, và ông
cho rằng sẽ không thể có tương lai nếu không có các di sản của C.Mác.
Như
vậy, chủ nghĩa Mác – Lênin không phải là một loại khoa
học thực chứng, hay là một hệ thống tri thức cố định, mà là một hệ thống lý
luận mang tính phê phán đối với các vấn đề trọng yếu của thời đại, Đây chính là
nền tảng cho tính sáng tạo và tính thực tiễn của chủ nghĩa Mác – Lênin. Những
vấn đề đương thời của C.Mác có rất nhiều, trong đó nổi lên là vấn đề chủ nghĩa
tư bản. Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa của chúng ta ngày nay
chính là phát huy sức mạnh động lực thị trường, đồng thời dùng giá trị ưu viết
của chủ nghĩa xã hội để khống chế mặt trái của kinh tế thị trường. Ở đây, chúng
ta đã phát huy được những giá trị đương thời trong lập trường và phương pháp
luận của chủ nghĩa Mác – Lênin./.
duc dien
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét